Thị trường là môi trường hoạt động nơi diễn ra các giao dịch trao đổi hàng hóa và dịch vụ giữa người mua và người bán. Đây là nơi hội tụ của các đối tượng và sản phẩm khác nhau tùy thuộc vào từng loại thị trường cụ thể. Thị trường có thể tổ chức trực tuyến (online) hoặc trực tiếp (offline).
Tìm hiểu về Thị trường (Market)
Khái niệm về Thị trường
Thị trường là nơi mà các giao dịch trao đổi hàng hóa và dịch vụ diễn ra, kết nối người mua và người bán. Đây là nơi cung cấp giải pháp “thuận mua vừa bán” cho các sản phẩm và dịch vụ giữa hai bên. Nó có thể được hình dung như một địa điểm tập trung người mua và người bán. Trong thị trường, người mua là khách hàng hoặc doanh nghiệp có nhu cầu, còn người bán là các đơn vị cung cấp sản phẩm và dịch vụ.
Phân loại Thị trường
Thị trường có thể chia thành hai loại chính: Thị trường trực tuyến (Online Market) và Thị trường truyền thống (Offline Market). Các giao dịch trong thị trường có thể bao gồm mua bán trực tiếp hoặc gián tiếp. Đối tượng tham gia thị trường bao gồm người bán (nhà cung cấp) và người mua (khách hàng). Ngoài ra, thị trường còn bao gồm bên trung gian, những tổ chức hoặc cá nhân không tham gia trực tiếp vào giao dịch nhưng hỗ trợ kết nối giữa người mua và người bán, ví dụ như truyền thông thị trường.
Thị trường Kinh tế thị trường (Market Economy) là gì?
Thị trường kinh tế thị trường (Market Economy) là mô hình kinh tế trong đó sự tương tác giữa người mua và người bán ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả và số lượng hàng hóa, dịch vụ thông qua quy luật cung cầu. Thị trường này hoạt động dựa trên nguyên tắc cạnh tranh, nơi mọi người mua và bán có thể tham gia mà không bị hạn chế.
Những điểm quan trọng cần nắm về Thị trường:
- Thị trường (Market) là nơi diễn ra giao dịch trao đổi hàng hóa và dịch vụ giữa người mua và người bán.
- Có hai loại chính: Thị trường trực tuyến và truyền thống.
- Trong thị trường, người mua và người bán là hai bên chính tham gia giao dịch.
- Thị trường kinh tế thị trường hoạt động dựa trên quy luật cung cầu và cạnh tranh.
- Thị trường có ảnh hưởng đến giá cả và số lượng hàng hóa, dịch vụ.
- Thị trường có vai trò quan trọng trong nền kinh tế và định hình sự phân phối tài nguyên.
Phân loại các loại thị trường dựa trên nhiều yếu tố
Sau khi đã tường minh về các khái niệm liên quan đến Thị trường, các phương thức tiếp cận sẽ thay đổi tùy thuộc vào từng loại thị trường. Giống như lĩnh vực Marketing được phân chia thành nhiều dạng như Digital Marketing, Marketing Sale, Brand Marketing, thì Thị trường cũng có sự phân chia đa dạng.
Phân loại Thị trường dựa trên hình thức trao đổi sản phẩm
Thị trường có thể phân chia dựa trên cách mà sản phẩm và dịch vụ được giao dịch tới người tiêu dùng:
- Thị trường truyền thống (Traditional Market): Đây là loại thị trường mà giao dịch diễn ra thông qua việc trao đổi hàng hóa và sản phẩm trực tiếp giữa người mua và người bán. Ví dụ như việc mua sắm tại chợ, siêu thị, và các cửa hàng truyền thống khác.
- Thị trường thương mại điện tử (Ecommerce Market): Đây là thị trường mua bán mà giao dịch diễn ra trên mạng, không cần tiếp xúc trực tiếp. Người bán và người mua thực hiện việc giao dịch qua các nền tảng trực tuyến.
Phân loại Thị trường dựa trên mục tiêu
Cách phân loại thị trường dựa trên mục tiêu mà các doanh nghiệp đặt ra:
- Thị trường mục tiêu (Target Market): Thị trường mục tiêu là những tập trung khách hàng mà doanh nghiệp hướng đến. Các hoạt động kinh doanh và bán hàng sẽ được tập trung vào khách hàng trong thị trường này.
- Thị trường mới (New Market): Đây là loại thị trường chưa được doanh nghiệp tiếp cận trước đây. Thường là những tập khách hàng tiềm năng mà doanh nghiệp chưa từng gặp.
- Thị trường tiềm năng (Potentional Market): Thị trường này liên quan đến cơ hội kinh doanh mới mà doanh nghiệp đã nhận ra. Đây có thể là sản phẩm hoặc dịch vụ mới, thị trường mới mà họ có thể phát triển và mở rộng.
Phân loại Thị trường dựa trên ngành hoặc sản phẩm
Cách phân loại thị trường dựa trên các ngành kinh doanh hoặc loại sản phẩm:
- Thị trường ô tô (Car Market): Thị trường dành riêng cho việc mua bán các loại xe ô tô và sản phẩm liên quan.
- Thị trường bán lẻ (Retail Market): Thị trường dành cho việc bán hàng trực tiếp cho khách hàng cuối mà không thông qua các kênh trung gian.
- Thị trường quảng cáo trực tuyến (Online Advertising Market): Thị trường này liên quan đến các dịch vụ quảng cáo trực tuyến giúp doanh nghiệp quảng bá mình và tiếp cận khách hàng.
- Thị trường bất động sản (Real Estate Market): Thị trường dành cho mua bán các sản phẩm đất đai, bất động sản, chung cư, và nhà ở.
- Thị trường mỹ phẩm (Cosmetic Market): Thị trường liên quan đến mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc sắc đẹp, bao gồm cả sản phẩm nam và nữ như đồ trang điểm, chăm sóc da và tóc.
Phân loại Thị trường dựa trên khu vực địa lý
Phân loại thị trường dựa trên địa lý và vùng miền
- Thị trường nội địa (Domestic Market): Thị trường trong cùng quốc gia mà doanh nghiệp hoạt động.
- Thị trường quốc tế (International Market): Thị trường mà doanh nghiệp tiếp cận ở nhiều quốc gia khác nhau.
Hoạt động của thị trường
Thị trường (Market) là nơi tập trung các hoạt động giao dịch, tương tác giữa người mua và người bán, trong đó hàng hóa và dịch vụ được trao đổi. Mọi hoạt động trong thị trường đều tuân theo quy luật cung-cầu. Để xây dựng một nền kinh tế phát triển và ổn định, cần có một thị trường cạnh tranh, số lượng người mua và người bán cần được cân bằng.
Mối quan hệ cung và cầu được xác lập bởi sự tương tác của nền kinh tế. Người bán cung cấp sản phẩm và dịch vụ, còn người mua tạo ra nhu cầu để sở hữu sản phẩm và sử dụng dịch vụ.
Chính phủ thường cố gắng duy trì sự ổn định giữa giá bán hàng hóa và dịch vụ trên thị trường thông qua việc cân nhắc giữa cung và cầu. Sự cân bằng này có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như thu nhập, chất lượng, chi phí sản xuất, số lượng sản phẩm.
Một ví dụ cụ thể là khi xác định nhu cầu và mong muốn của người tiêu dùng trên thị trường, nhà sản xuất sẽ cung cấp sản phẩm và dịch vụ tương ứng. Khi nguồn cung khan hiếm trong khi nhu cầu vẫn cao, giá cả thường tăng để tạo lợi nhuận. Ngược lại, khi nguồn cung lớn hơn so với nhu cầu, người bán cần giảm giá để xảy ra giao dịch và tránh tình trạng tồn kho dư thừa gây lãng phí.
Một số yếu tố quan trọng khi xác định thị trường
Trước khi tham gia kinh doanh, cần hiểu rõ về thị trường và các yếu tố cơ bản sau để giảm thiểu rủi ro:
Mô hình thị trường
Cần xác định mô hình thị trường, có phải là B2B (Business To Business) hay B2C (Business To Consumer)? B2B là mô hình giao dịch giữa các doanh nghiệp, từ cung cấp sản phẩm đến việc người tiêu dùng cuối cùng sử dụng sản phẩm. Còn B2C là mô hình giao dịch trực tiếp từ doanh nghiệp đến người tiêu dùng.
Phân loại thị trường
Cần phân loại thị trường là Mass Market (thị trường rộng) hay Niche Market (thị trường cụ thể). Mass Market nhắm đến khách hàng ở nhiều phân khúc và thị trường lớn hơn (ví dụ: sản phẩm làm đẹp). Niche Market nhắm đến phân khúc và thị trường nhỏ hơn (ví dụ: sản phẩm chăm sóc tóc).
Loại hình kinh doanh
Cần quyết định loại hình kinh doanh, có phải là Trading Business (kinh doanh sản phẩm hữu hình) hay Service Business (kinh doanh dịch vụ)? Trading Business cung cấp sản phẩm hữu hình (ví dụ: sản phẩm lau sàn), còn Service Business cung cấp dịch vụ (ví dụ: dịch vụ lau dọn nhà).
Những yếu tố này cùng nhau giúp xây dựng một chiến lược thích hợp khi tiếp cận thị trường, đảm bảo hiệu quả kinh doanh và giảm thiểu rủi ro.
Tính khả thi của thị trường (Market Feasibility)
Thâm nhập và Tiêu thụ
Thâm nhập thị trường (Penetration): Thể hiện mức độ tiêu thụ sản phẩm và dịch vụ của người tiêu dùng so với tổng mục tiêu thị trường mà doanh nghiệp định hướng đến. Thông qua thâm nhập, doanh nghiệp đánh giá sự nhận thức về sản phẩm từ phía người tiêu dùng.
Lượng tiêu thụ (Consumption): Đo lường mức độ sử dụng của khách hàng, bao gồm tần suất sử dụng hàng ngày, mức độ thường xuyên và số lượng tiêu thụ trong một khoảng thời gian, ví dụ mỗi tháng.
Khối lượng và Giá trị
Trong việc đo lường Kích thước thị trường, doanh nghiệp thường sử dụng Khối lượng và Giá trị. Cả hai có ứng dụng riêng:
Kích thước thị trường (Market Size) dựa trên Khối lượng sẽ tính theo số lượng hàng hóa bán ra (ví dụ: số lượng chai sữa tắm, nước mắm bán được), còn dựa trên Giá trị sẽ tính theo số tiền người tiêu dùng chi tiêu cho sản phẩm đó (đơn vị tiền tệ như VND hoặc USD).
Vậy trong phương pháp này, Khối lượng và Giá trị, phương pháp nào được áp dụng nhiều hơn? Thông thường, các doanh nghiệp thường sử dụng phương pháp Giá trị và tập trung vào giá trị cuối cùng. Trong tình hình kinh tế suy thoái, khi Khối lượng bán giảm, doanh nghiệp có thể tăng giá để duy trì hoặc tăng Giá trị.
Thị phần và Cạnh tranh
Thị phần (Market Share): Đo lường tỷ lệ mà doanh nghiệp chiếm trong tổng thị trường một ngành hàng cụ thể. Ví dụ: Ngành sản xuất sữa có giá trị 200.000 USD, doanh nghiệp A bán sữa chiếm 100.000 USD, tỷ lệ thị phần của doanh nghiệp A là 50% trong ngành sản xuất sữa.
Cạnh tranh (Competition): Là thị trường có nhiều doanh nghiệp cung cấp cùng một loại sản phẩm, không chịu ảnh hưởng lớn từ giá cả. Ví dụ: Coca và Pepsi cùng cung cấp nước ngọt có ga.
Thấu hiểu thị trường (Market Understanding)
Chu kỳ vòng đời
Mọi sản phẩm và thị trường đều trải qua chu kỳ vòng đời: bắt đầu, tăng trưởng, bão hòa, suy thoái. Đây là quá trình mà mọi sản phẩm trải qua.
Thách thức và Giải pháp
Ở giai đoạn này, doanh nghiệp đối mặt với thách thức, từng loại thị trường lại có những thách thức khác nhau. Doanh nghiệp cần phải tìm ra giải pháp cho từng vấn đề này. Việc đặt ra các thách thức và tìm cách giải quyết trước có thể giúp giảm thiểu rủi ro.
Tái sinh và Thay đổi hướng
Mỗi doanh nghiệp sẽ đến giai đoạn cuối cho sản phẩm hoặc thị trường. Trong giai đoạn này, doanh nghiệp cần chuẩn bị cho các bước tiếp theo, có thể là cải tiến sản phẩm hoặc mở rộng sang thị trường mới. Doanh nghiệp cần xem xét và đưa ra quyết định về việc cải tiến hoặc thay đổi hướng.
Lời kết
Như vậy, thông qua việc tìm hiểu và thấu hiểu về thị trường, doanh nghiệp có thể định hình chiến lược kinh doanh một cách hiệu quả. Việc nắm vững các khái niệm về thị trường, như khả thi của thị trường, thâm nhập, tiêu thụ, khối lượng, giá trị, thị phần, cạnh tranh, cùng với việc hiểu rõ về vòng đời của sản phẩm và thị trường, từ đó đối mặt với thách thức và tìm kiếm giải pháp, là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tạo nên sự cạnh tranh và phát triển bền vững trên thị trường.
Khi đưa ra các quyết định dựa trên kiến thức sâu rộ về thị trường, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa việc thâm nhập, mở rộng và tái tạo, từ đó tạo ra giá trị thực sự cho khách hàng và đảm bảo sự thành công trong kinh doanh. Qua mỗi giai đoạn vòng đời của sản phẩm và thị trường, sự linh hoạt và sẵn sàng thay đổi của doanh nghiệp chính là yếu tố quyết định giúp họ tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh khốc liệt.
